همين يک دهه قبل بود که موبايل ها از دستگاه هاي بزرگ، حجيم و زشت به گجت‌هايي شيک و زيبا تبديل شده و پشت ويترين فروشگاه ها دلبري مي کردند. حالا اما به نظر مي رسد به جاي پيشرفت با عقبگردي مواجهيم که به طراحي آيفون 11 پرو ، گلکسي اس 10 و حتي پيکسل 4 منجر شده است.
شايد اين حرف به مذاق برخي کاربران سينه چاک اپل خوش نيايد اما آيفون 11 پرو از نظر زيبايي شناسي حرفي براي گفتن ندارد. شايد بپرسيد چرا؟ اجازه دهيد، با ناچ شروع کنيم. اين ناهنجاري بين نسلي که برخي کارشناسان اميدوار بودند خيلي سريع به دست فراموشي سپرده شود به پاي ثابت گوشي ها تبديل شده است.
بين کاربران توجيهات مختلفي براي حضور ناچ جريان دارد: نسبت نمايشگر به بدنه را بيشتر مي کند، سنسورهاي شناسايي چهره و اسپيکر را در خود جاي داده، حتي برخي آنرا يکي از پازل زيبايي گوشي مي دانند!
خب با تمام اين تفاسير بايد بگويم ناچ، به ويژه در آيفون و پيکسل بويي از زيبايي نبرده و اگر مهندسان سيلي ولي قادر به حذف آن بودند تا حالا قيد ناچ را مي زدند. علي رغم تلاش شبانه روزي تنها فکري تا که تاکنون به سر کوپرتينويي‌ها زده اين است که با تعبيه والپيپري مشکي آنرا مخفي کنند.
بريدگي وصله ناجور و حاصل قابليتي است که هيچ کاربري شيفته آن نبود و حالا بعد از گذشت بيش از دو سال خود را به عنوان بخشي از فرايند مدرنيزاسيون به ما غالب کرده؛ در نتيجه ميان خواستن و نخواستنش سرگردان مانده ايم. احتمالا طراحان موبايل هم به واسطه روحيه حساسي که دارند بارها از دست بريدگي سر به ديوار کوبيده اند.
حذف کامل حاشيه نمايشگر ايده جالبي است اما باعث پديد آمدن مشکلاتي شده. کمپاني ها در کنار کشاندن نمايشگر به لبه ها و پنل پشتي (مي ميکس آلفا را که فراموش نکرده‌ايد؟) کاربردهاي خاصي را هم براي لمس لبه ها در نظر گرفته اند. قطعا کمپاني هاي توليد اپ و گيم هم اين پتانسيل را به حال خود رها نخواهند کرد اما مشکل اينجاست که ما قرار است گوشي را دست بگيريم، در نتيجه لمس لبه ها اجتناب ناپذير است و حالا کاربران ناچارند سبک جديد و آزار دهنده اي را براي در دست گرفتن نمايشگر ابداع کنند!
همه اينها يک طرف و پنل پشتي يک طرف. تا زماني که آيفون 11 پرو معرفي نشده بود بسياري از کاربران اميدوار بودند که رندرهاي لو رفته درست از آب درنيايد اما طراحي دوربين مثل کابوسي بود که به واقعيت پيوسته است.
هنوز چند ساعت از معرفي آيفون 11 پرو نگذشته بود که برآمدگي زشت دوربين به دستمايه شوخي و طنز بدل شد. البته واژه برآمدگي در مورد اين طراحي حق مطلب را ادا نمي کند. در واقع به نظر مي رسد تيم کوک طراحان آيفون را به بازديد از موزه دريانوردي دعوت کرده و از آنها خواسته با الهام از کلاه قديمي غواصي در اعماق دريا دوربين آيفون 11 پرو را طراحي کنند. از حق نگذريم کلاه هاي قديمي غواصي جذابيت بيشتري دارند.
از طرف ديگر به طراحي آيفون SE بنگريد. پشت اين گوشي به گونه اي طراحي شده که با پنل جلو هارموني کامل دارد و نوار مشکي تا حد زيادي دوربين را استتار مي کند، در نتيجه ساختاري کاملا يکپارچه و ناگسستي را به ارمغان مي آورد.
حالا و سه سال بعد از آيفون SE پنل پشتي آيفون 11 پرو را داريم که يک عقبگرد کامل به نظر مي رسد. پنل عقب پرچمدار جديد سطح صاف و يکدستي دارد که برآمدگي ماژول سه گانه از آن بيرون زده است. روي خود اين برآمدگي هم دوربين ها سبز شده اند که بالاي آنها هم برجستگي لنز به چشم مي خورد. اگر ميکروفون را هم در نظر بگيريم تعداد سطوح مختلف اين گوشي به پنج رده مي رسد.
اگر هدف از اين پستي و بلندي ها در دست گرفتن راحت بود يا دوربين در ناوبري چشمي کاربرد داشت، اوضاع فرق مي کرد اما در آيفوني شاهد اين طرحي هستيم که هميشه روي طراحي مينيمالسم تاکيد داشت.
طراحي آيفون 11 پرو در لبه ها به اندازه پنل هاي جلو و عقب بد نيست اما در برابر آيفون SE حرفي براي گفتن ندارد. سادگي هندسي کليدهاي کنترل صدا، نوار مشکي که لبه ها را به دو قسمت تبديل مي کند و لبه هاي متقارن تنها بخشي از مزاياي آيفون SE نسبت به پرچمدار کنوني است. استحکام بالا به واسطه استفاده از ف هم که جاي خود دارد.
لبه آيفون هاي جديد اما شبيه سپر ماشين هاي ارزان‌قيمت قديمي است و هيچ نوآوري جذابي در آن ديده نمي شود. البته اين مساله فقط به اپل ختم نمي شود و سامسونگ و هواوي هم به مشکلات مشابهي دچارند.
شايد نمايشگر بدون حاشيه گلکسي نوت 10 در عکس ها جذاب به نظر برسد اما در دنياي واقعي چنين نيست. بالا و پايين موبايل هنوز حاشيه هايي به چشم مي خورد اما طراحي لبه ها باعث شده کل موبايل متقارن به نظر نرسد. نچسب ترين جز در اين ترکيب نامتقارن حفره نمايشگر است.
سامسونگ در گلکسي اس 10 پلاس از نمايشگر حفره داري استفاده کرده که سال قبل با آب و تاب از آن رونمايي کرده بود اما واقعيت اين است که حفره نمايشگر آنقدر بزرگ است که نمي توان آن را ناديده گرفت. در واقع اگر طراحان کره اي به دنبال توسعه ناچي کوچکتر از آيفون بوده اند که بيشتر از آن حواس کاربر را پرت کند، بايد براي موفقيت در رسيدن به اين هدف به آنها تبريک گفت.
در پنل پشتي هم اوضاع چندان روبه راه نيست. نه تنها سه دوربين بله فلاش هم در باکسي سياه چپانده شده اند که ظاهري شبيه اتوبوس يا ضبط صوت‌هاي دراز قديمي دارد. پايين تر از آن هم برند سامسونگ با فونت ضخيم و رنگ سفيد قرار گرفته که عاري از هر نوع جذابيت بصري است.
گوگل پيکسل 4 کمي متقاعدکننده تر است اما عرضه آن در رنگ نارنجي نه چندان زيبا و با اسم «اوه چقدر نارنجي» نظر چه کسي را مي خواهد جلب کند؟ اين مدل پيکسل 4 بيشتر شبيه يک گوشي اسباب بازي به نظر مي رسد تا پرچمدار سال 2019 يکي از بزرگترين کمپاني‌هاي دنياي فناوري.
حاشيه هاي نامتقارن نمايشگر از طراحي گلکسي هم نااميدکننده تر است و ظاهرا کنايه پارسال سامسونگ به آنها در مورد شباهت بين باند فرود و ناچ باعث شده کلا قيد بريدگي را بزنند.
پيکربندي دوربين سه گانه هم علي رغم زشت بودن از دو مورد ديگر بهتر است. بايد خدا را شکر کنيم که يک نفر در تيم طراحي گوگل مانع پياده سازي دوربين به شکل کلاه غواصي و ضبط صوت شده. البته اين برتري فقط در حدي است که به جاي اينکه محکم به ساق آدم لگد بزنند، يک سيلي از طراحان خورده باشيم.
درباره این سایت